Jak wybrać odpowiedni olej do silnika

Rola oleju silnikowego

Olej silnikowy jest dla silnika tym, czym krew dla organizmu człowieka. Pełni wiele kluczowych funkcji, bez których nowoczesny silnik nie mógłby prawidłowo pracować:

• Smarowanie - zmniejsza tarcie między ruchomymi częściami silnika
• Chłodzenie - odprowadza ciepło z gorących elementów silnika
• Czyszczenie - wypłukuje i utrzymuje w zawiesinie zanieczyszczenia
• Uszczelnianie - pomaga uszczelnić przestrzeń między tłokami a ściankami cylindrów
• Ochrona przed korozją - chroni metalowe części silnika przed utlenianiem

Wybór odpowiedniego oleju ma bezpośredni wpływ na żywotność silnika, jego osiągi, a nawet zużycie paliwa. Dlatego warto wiedzieć, jak dokonać właściwego wyboru.

Rodzaje olejów silnikowych

Na rynku dostępne są trzy podstawowe rodzaje olejów silnikowych:

1. Oleje mineralne

Są to tradycyjne oleje otrzymywane w procesie rafinacji ropy naftowej. Charakteryzują się prostą budową chemiczną i są najtańsze, ale jednocześnie oferują najniższy poziom ochrony silnika i wymagają częstszej wymiany.

Zalety: niska cena
Wady: ograniczona odporność na wysokie temperatury, szybsza degradacja, ograniczona ochrona przy zimnym rozruchu

Zastosowanie: starsze typy silników, pojazdy z dużym przebiegiem, pojazdy użytkowane w łagodnych warunkach

2. Oleje półsyntetyczne

Stanowią mieszankę oleju mineralnego i syntetycznego. Oferują dobry kompromis między ceną a jakością, zapewniając lepszą ochronę niż oleje mineralne, ale nie tak dobrą jak w pełni syntetyczne.

Zalety: lepsza stabilność termiczna i ochrona niż oleje mineralne, umiarkowana cena
Wady: nie zapewniają tak dobrej ochrony jak oleje w pełni syntetyczne

Zastosowanie: nowoczesne silniki w średnim wieku, samochody użytkowane w normalnych warunkach

3. Oleje syntetyczne

Są to oleje otrzymywane na drodze syntezy chemicznej. Mają ujednoliconą strukturę molekularną, co przekłada się na najlepsze właściwości smarujące i najdłuższą żywotność.

Zalety: najlepsza ochrona silnika, doskonała stabilność termiczna, długi okres między wymianami, lepsze właściwości przy zimnym rozruchu, mniejsze tarcie (co może przekładać się na niższe zużycie paliwa)
Wady: wysoka cena

Zastosowanie: nowoczesne silniki, silniki o wysokich osiągach, samochody użytkowane w trudnych warunkach (duże obciążenia, ekstremalne temperatury)

Klasyfikacja lepkości - co oznaczają symbole na opakowaniu?

Jednym z najważniejszych parametrów oleju silnikowego jest jego lepkość, czyli opór stawiany przepływowi. Lepkość oleju zmienia się wraz z temperaturą - olej staje się bardziej płynny (mniej lepki) w wysokiej temperaturze i gęstszy (bardziej lepki) w niskiej.

Najpopularniejszym systemem klasyfikacji lepkości olejów silnikowych jest system SAE (Society of Automotive Engineers). Na opakowaniach spotykamy oznaczenia takie jak 5W-30, 10W-40 itp. Co one oznaczają?

• Pierwsza liczba i litera W (np. 5W) - określa lepkość oleju w niskich temperaturach. W pochodzi od angielskiego słowa "winter" (zima). Im niższa liczba, tym lepiej olej radzi sobie w niskich temperaturach (łatwiejszy zimny rozruch).
• Druga liczba (np. 30) - określa lepkość oleju w wysokich temperaturach. Im wyższa liczba, tym lepiej olej chroni silnik przy dużych obciążeniach i wysokich temperaturach.

Przykładowo, olej 5W-30 zapewnia dobrą płynność w niskich temperaturach (ułatwiając zimny rozruch) oraz odpowiednią ochronę w temperaturach roboczych silnika.

Klasyfikacje jakościowe olejów silnikowych

Oprócz klasyfikacji lepkości, oleje silnikowe są również kategoryzowane według standardów jakościowych. Najważniejsze z nich to:

API (American Petroleum Institute)

System klasyfikacji API dzieli oleje na dwie kategorie:

• S (Service) - dla silników benzynowych (np. SN, SP)
• C (Commercial) - dla silników Diesla (np. CJ-4, CK-4)

Im dalej w alfabecie znajduje się druga litera, tym nowszy i lepszy standard (np. SP jest nowszy niż SN).

ACEA (European Automobile Manufacturers Association)

Klasyfikacja europejska, dzieląca oleje na kategorie:

• A/B - dla silników benzynowych i Diesla w samochodach osobowych
• C - dla silników wyposażonych w filtry cząstek stałych
• E - dla silników w pojazdach ciężarowych

Każda kategoria ma przypisany numer określający poziom wymagań (np. A3/B4, C3).

Jak wybrać odpowiedni olej do swojego samochodu?

Wybierając olej silnikowy, należy kierować się kilkoma kluczowymi czynnikami:

1. Zalecenia producenta samochodu

Najważniejszym kryterium wyboru są zalecenia producenta pojazdu. Informacje o wymaganej specyfikacji oleju znajdziesz w instrukcji obsługi samochodu lub na korku wlewu oleju. Producenci często określają:

• Wymaganą klasę lepkości (np. 5W-30)
• Wymagany standard jakościowy (np. API SN, ACEA C3)
• Specyficzne dopuszczenia (np. MB 229.51, VW 504.00/507.00)

Stosowanie oleju zgodnego z zaleceniami producenta jest szczególnie ważne w przypadku samochodów na gwarancji.

2. Warunki eksploatacji

Wybór oleju powinien uwzględniać również warunki, w jakich użytkowany jest samochód:

• Klimat - w chłodniejszym klimacie warto wybierać oleje o niższym wskaźniku W (np. 0W-30 zamiast 5W-30)
• Styl jazdy - przy sportowej jeździe lub dużych obciążeniach lepsze będą oleje o wyższej klasie jakości i czasem wyższym drugim wskaźniku lepkości
• Przebieg - silniki z dużym przebiegiem mogą wymagać oleju o wyższej lepkości lub specjalnych formulacji dla starszych silników

3. Wiek i rodzaj silnika

• Do nowszych silników zalecane są oleje syntetyczne
• Silniki z systemami oczyszczania spalin (DPF, GPF, katalizatory) wymagają olejów o niskiej zawartości popiołów (tzw. Low SAPS, np. ACEA C3)
• Starsze silniki mogą lepiej współpracować z olejami o wyższej lepkości

Najczęstsze błędy przy wyborze oleju

1. Kierowanie się wyłącznie ceną - tańszy olej może okazać się droższy w dłuższej perspektywie ze względu na potencjalne uszkodzenia silnika
2. Ignorowanie zaleceń producenta - może prowadzić do utraty gwarancji i problemów z silnikiem
3. "Im wyższa liczba, tym lepiej" - wybór oleju o zbyt wysokiej lepkości (np. 15W-50 zamiast zalecanego 5W-30) może zwiększyć zużycie paliwa i utrudnić zimny rozruch
4. Mieszanie różnych rodzajów olejów - może prowadzić do pogorszenia właściwości oleju

Podsumowanie

Wybór odpowiedniego oleju silnikowego ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej pracy i długowieczności silnika. Stosując się do zaleceń producenta samochodu i uwzględniając warunki eksploatacji, możesz zapewnić swojemu pojazdowi optymalną ochronę.

W razie wątpliwości, nasi doświadczeni mechanicy w serwisie Kremovaya Kolbasa chętnie doradzą, jaki olej będzie najlepszy dla Twojego samochodu.